Sophie Dorothee xứ Württemberg (tiếng Đức: Sophie Dorothee von Württemberg, 25 tháng 10 năm 1759 – 5 tháng 11 năm 1828); được biết đến ở Nga với cái tên là Mariya Fyodorovna (Tiếng Nga: Мария Фёдоровна; tiếng Đức: Maria Fjodorowna) là Công nữ Württemberg, về sau là Hoàng hậu của Đế quốc Nga từ năm 1796 đến năm 1801 với tư cách là vợ thứ hai của Hoàng đế Pavel I của Nga.Xuất thân từ gia tộc Württemberg, Sophie Dorothee có một nền giáo dục hoàn hảo, điều này giúp cho bà có được sự nhận thức chính trị, giúp bà tham dự chính quyền Nga trong tương lai. Vào năm 1776, người vợ đầu của Hoàng đế Pavel I là Wilhelmine xứ Hessen-Darmstadt qua đời, Sophie Dorothee được Nữ hoàng Yekaterina II của Nga chọn làm vợ kế cho con trai mình.Trong suốt cuộc hôn nhân này, Sophie Dorothee luôn ở thế chủ động dù chồng bà là Hoàng đế Pavel I có một tính cách hà khắc, cũng như sự áp chế trường kì của mẹ chồng mình, Nữ hoàng Yekaterina. Trong suốt thời gian ấy, khi Pavel và Nữ hoàng Yekaterina nghi kị lẫn nhau trong những vấn đề chính trị, Sophie Dorothee luôn khôn ngoan đứng về phe chồng mình, chính điều này đã khiến Nữ hoàng Yekaterina tìm mọi cách loại trừ cả hai vợ chồng khỏi những vấn đề chính trị lớn của quốc gia.Năm 1796, Hoàng đế Pavel I đăng quang trở thành Sa hoàng, Sophie Dorothee vì thế trở thành Hoàng hậu. Trong suốt thời kì 4 năm trị vì của Pavel I, Hoàng hậu Sophie Dorothee gần như nắm hết mọi quyền hành cơ bản của chính trị Nga, biến bà trở thành một thế lực thực tế đằng sau Đế vị của triều đình Nga. Vào đêm Hoàng đế Pavel I bị ám sát, Sophie Dorothee thậm chí muốn noi theo mẹ chồng là Nữ hoàng Yekaterina tự xưng làm Hoàng đế Nga, nhưng ý tưởng này nhanh chóng thất bại. Thay vào đó, hai con trai bà lần lượt là Aleksandr cùng Nikolai trở thành Hoàng đế, và Sophie Dorothee với tư cách một Hoàng thái hậu tiếp tục ảnh hưởng nền chính trị Nga trong nhiều năm.Tại các quốc gia Châu Âu, việc một Hoàng thái hậu có quyền thế là không thường xuyên, bởi vì các Hoàng hậu của Hoàng đế đang tại vị thông thường sẽ thay thế tầm ảnh hưởng của họ, và các Hoàng thái hậu chỉ có thể lui về một nơi riêng biệt, sống như một gỏa phụ và chết trong âm thầm. Nhưng thực tế này không diễn ra đối với Maria Feodorovna. Bằng ảnh hưởng của mình lên hai người con trai, bà đã lấn át hai vị Hoàng hậu là Elizabeth Alexeievna cùng Alexandra Feodorovna, và giữ vị thế của một Hoàng thái hậu đầy quyền lực đến tận khi bà qua đời. Sophie Dorothee là người phụ nữ duy nhất trong lịch sử Nga là vợ của một Hoàng đế và mẹ là mẹ của hai vị Hoàng đế khác.[1]